کودکان می‌خواهند خودشان تصمیم بگیرند

کسی که می‌داند چه می‌خواهد، می‌تواند در گفتگوها دیگران را همراهی کند.

کودکان باید فراگیرند به نیازهای ویژه‌ی خود بیندیشند و برای برطرف کردنشان تلاش کنند. کودکان باید اجازه داشته باشند مسائل را بیازمایند تا شایستگیهای رفتاری لازم برای رسیدن به اهداف خود را به دست آورند. در کودکان، در حالی که همیشه از چند و چون انگیزه‌های پنهانی رفتارشان آگاه می‌شوند، ممکن است حساسیّت به نیازها بیشتر شود. آنها در مباحثه‌هایی که با یکدیگر انجام می‌دهند، پی می‌برند که می‌توانند زندگی روزانه را برای هم زیباتر سازند؛ البته اگر مصمّم باشند که گاهی از نظر خود چشم‌پوشی کنند. در زمانی دیگر، بیان و پافشاری بر عقیده مهم است. در آن صورت، برعکس از بزرگترها خواسته شده است که از عقیده‌ی خود کوتاه بیایند.
کودکان همچنین به این امکان نیاز دارند که بتوانند نقش مردان، زنان، پسران و دختران را بررسی کنند و تغییر دهند. در این نوشته، بازیها و تمرینهایی گردآوری شده است که به کودکان کمک می‌کند شایستگیهای خود را به درستی گسترش دهند و تقویت کنند.

این طوری یا آن طوری؟

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 5 دقیقه
لوازم: ...
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها کنار یکدیگر می‌نشینند و در این باره گفتگو می‌کنند که چه چیز برای آنها خوشایند و چه چیز ناخوشایند است. برای مثال: این که یک نفر:
او را نیشگون بگیرد.
او را در آغوش بگیرد.
او را سیلی بزند.
او را ببوسد.
او را نوازش کند
او را اوردنگی بزند.
با خواسته‌اش مخالفت کند.
او را قلقلک دهد
تحسین کند و یک ضربه سبک روی شانه‌اش بزند.
او را در دامن خود بنشاند.
او را به بالا بیندازد.
بچه‌ها باید هنوز مثالهای بیشتری را فراهم کنند.

دایره‌ی بسته

تعداد نفرات: هشت نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 5 دقیقه
لوازم: ...
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها در دایره‌ای پشت به مرکز آن می‌ایستند و دستهای یکدیگر را محکم به هم قفل می‌کنند. یکی از بچه‌ها در جلوی دایره ایستاده است و سعی می‌کند وارد دایره شود و تلاش می‌کند با نوازش، آواز خواندن یا مسخره کردن یکی از بچه‌های دایره، راهی به داخل آن باز کند. هر کدام از بچه‌ها که از کار فرد بیرون از دایره، که نسبت به او انجام می‌دهد ناراحت می‌شود، خیلی ساده می‌تواند مخالفت کند و بچه بیرونی باید بی‌درنگ به کار خود پایان دهد. اگر او موفق شود راهی به داخل بیابد؛ فرد دیگری می‌تواند بازی را ادامه دهد.
در پایان، ممکن است گفتگویی صورت پذیرد که بچه‌ها درباره‌ی پرسشهای زیر صحبت کنند:
- کدام یک از تماسهایی که با بدن او صورت گرفت خوشایند و کدام یک ناخوشایند بود؟
- هنگامی که تماسی ناخوشایند با بدن شما صورت می‌گیرد، چه می‌کنید؟
- آیا اجازه دارید در این گونه مواقع مخالفت کنید؟
- اگر کسی مایل به پذیرش مخالفت شما نباشد، چه کسی می‌تواند به شما کمک کند؟

نه!

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 10 دقیقه
لوازم: ....
مکان: اتاقی ساکت
مربّی به بچه‌ها می‌گوید اگر هر کدام از نفرات با بدن او تماس پیدا کند و او نخواهد، به راحتی می‌تواند مخالفت خود را اعلام کند. مربی همچنین می‌گوید، در بین بزرگترها تعدادی وجود دارند که به این مخالفت کودکان گوش نمی‌دهند. از این رو، بچه باید با صدای بلند و آشکار مخالفت خود را اعلام کند. مربی یک بار با شک و تردید «نه» می‌گوید و صورت خود را به یک طرف برمی‌گرداند و بار دوم با صدای بلند «نه» می‌گوید؛ در حالی که سرش را بلند می‌کند و خود را قوی نشان می‌دهد. بچه‌ها باید بگویند که کدام یک را بهتر می‌دانند و سپس همان روش را تمرین می‌کنند. بچه‌ها با صدای بلند «نه» می‌گویند، در هنگام «نه» گفتن خود را بزرگ می‌کنند، با پاهای خود به زمین می‌کوبند و پس از آن دوباره دور هم گرد می‌آیند و تلاش می‌کنند این بار «نه» را بدون کلام بیان کنند - فقط با صورت، با تمام بدن، با دستها و با پاها.

جرأت نه گفتن

تعداد نفرات: هشت نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 20 دقیقه
لوازم: ....
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها به این فکر می‌کنند که آیا تاکنون در موقعیتی بوده‌اند که در آن دوست داشته باشند «نه» بگویند، ولی جرأت نکرده باشند هر کدام از آنها که این موقعیت را به یاد آورد، آن را برای دیگران تعریف می‌کند و تعدادی را برای بازی کردن نقش افراد آن موقعیت تعیین می‌کند.
اما این نفرات باید با نقش خود موافق باشند. او نقش خود را بازی می‌کند و این بار با صدای بلند «نه» می‌گوید. او حتی اگر بخواهد می‌تواند فریاد بکشد. اکنون بچه‌ها به این موضوع می‌اندیشند که آن موقعیت چگونه می‌توانسته است پایان یابد.
سپس نوبت به یکی دیگر نفرات می‌رسد که موقعیت خود را تعریف کند.

در برابر سختیها بایست!

تعداد نفرات: هشت نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 20 دقیقه
لوازم: تعدادی وسایل بازی
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند. یکی از گروه‌ها توضیح می‌دهد که مایل به انجام چه کاری است. مربی در جمع‌آوری وسایلی که برای اجرای آن بازی نیاز است، به گروه کمک می‌کند.
سپس نوبت به گروه دوم می‌رسد. این گروه باید هنگام بازی مزاحم گروه اول بشود و تلاش کند مانع از تحقق نقشه گروه اول شود.
بچه‌ها در اینجا یاد می‌گیرند با وجود عوامل مزاحم و مانع، کار خود را پیش ببرند. بدین منظور، باید از پیش به آنها گفته شود که این فقط یک آزمایش و بازی است. آنها پیشاپیش قواعد مشخصی را وضع می‌کنند که همه باید رعایت کنند. برای مثال، نباید کسی کتک زده شود. آنها همچنین باید یک کلمه را به عنوان «کلمه رمز» انتخاب کنند. و بدین معنا باشد که اعصابم خیلی خرد است، می‌خواهم آرامش داشته باشم وگرنه قاطی می‌کنم! یا نقطه‌ای به صورت توافقی انتخاب شود که در آن نقطه نباید مزاحمت صورت گیرد و بچه‌ها باید فرصت کافی داشته باشند تا مقداری استراحت کنند و انرژی بگیرند.
بچه‌ها همچنین درباره‌ی امکانهای رفتاری گوناگون نظیر حرف زدن، لحنهای مختلف برای صحبت کردن، استفاده از واژه‌ی «نه» و حرکات دست گفتگو می‌کنند. توجه گروه «مزاحم» به این امر معطوف می‌شود که باید به علامت دیگران توجه کنند. اگر یکی از بچه‌ها او را مجاب کند که باید او را راحت بگذارند، آنها نیز به سراغ بچه‌ی دیگر می‌روند.
پس از بازی بچه‌ها کنار یکدیگر می‌نشینند و درباره‌ی تجربه‌های کسب کرده صحبت می‌کنند. از چه کاری خوششان آمده است؟ چه کاری برایشان مزاحمت داشته است؟ مزاحمت چگونه برطرف می‌شد؟ مزاحمان چه احساسی داشته‌اند؟ آیا عصبانی کردن دیگران لذّت‌بخش است؟ نظرشان در مورد مزاحمت چیست؟ آیا چیزهای خنده‌داری وجود داشت؟ اگر به کسی اجازه داده نشود که به بازی ملحق شود، چه احساسی پیدا می‌کند؟ بچه‌ها از کجا می‌دانند که هنوز موقعیتهای دیگری وجود دارد که دیگران مزاحمشان می‌شوند؟ آیا در خانه، اغلب اوقات هنگام بازی برای بچه‌ها مزاحمت ایجاد می‌شود؟

می‌خواهم، نمی‌خواهم

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 5 دقیقه
لوازم مورد نیاز: ....
مکان: در اتاقی ساکت
بچه‌ها دو به دو رو به روی یکدیگر نشسته‌اند. یکی از بچه‌ها از طرف مقابل درخواست می‌کند که کاری را انجام دهد. او نیز صریح و آشکار باید جواب بدهد. برای مثال:
- «سریع محل بازی را تمیز کن!»
- «نه! اکنون نمی‌خواهم تمیز کنم!»
بچه‌ها باید همواره خواسته‌ها را به صورت متقابل بیان کنند. فرد مخاطب باید رک و صریح بگوید که آیا می‌خواهد آن کار را انجام بدهد یا نه. آنها باید سعی کنند همیشه چارچوب دیگری برای بیان درخواست خود بیابند.
اگر چارچوب گفتاری بچه‌ها صریح نباشد و گفته‌ها به روشنی بیان نشوند، مربی توجه بچه‌ها را همواره به اصلاح آن جلب می‌کند. جواب «چشم! اگر باید انجام شود»، برای مثال بدین معناست: «من مایل به انجام دادن نیستم، اما می‌دانی که نمی‌توانم از انجام دادن شانه خالی کنم.» و جمله: «اما هیچ کس علاقه‌ای به انجام دادن ندارد»، بدین معناست: یک بار هم به من درست گوش کن!

دوست دارم چه کاره شوم؟

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 10 دقیقه
لوازم: ....
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها کنار یکدیگر می‌نشینند و هر کس در مورد شغل مورد علاقه‌ی خود می‌گوید. زمانی که هر کدام از آنها آرزوی خود بیان می‌کند، نفرات به کمک ویژگیهای مورد نیاز را برای انجام آن شغل جستجو می‌کنند. برای مثال، اگر هر کدام از بچه‌ها بخواهد در آینده آتش‌نشان بشود، نباید از آتش بترسد. کسی که این آرزو را کرده است، به این فکر می‌کند که آیا تک تک شایستگیهای این کار را دارد. بدون شک، هنوز تواناییهایی وجود دارد که او باید فرا بگیرد. شاید بچه‌های دیگر بتوانند پیشنهادهایی به او بدهند تا او بتواند تواناییهای دیگری را نیز به دست آورد.

جانور خیالی

تعداد نفرات: یک نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 10 دقیقه
لوازم: آهنگ ملایم
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها آرام روی کف زمین دراز می‌کشند. آنها باید تشک یا زیراندازی داشته باشند که سردشان نشود ابتدا با دقت به موسیقی ملایم گوش می‌دهند و در این هنگام مربی از آنها می‌خواهد با دقت عمل، دم و بازدم را به صورت عمیق تکرار کنند.
مربی پس از چند لحظه داستان زیر را تعریف می‌کند:
«تصور کن اکنون در هوای آزاد هستی. آسمان آبی است و خورشید می‌تابد. آیا گرما را احساس می‌کنی؟ آیا نور روشن آفتاب را می‌بینی؟ به آسمان زیبا نگاه کن. حالا به دور و برت نگاه کن. تو در چمنزار بزرگی قرار داری. تو این چمنزار را نمی‌شناسی. برای نخستین بار است که اینجا هستی. در آن دور دست، یک دریاچه و جنگل و کوه را می‌بینی.
اکنون با دقت به چمنزار نگاه کن. آیا بسیار زیبا نیست؟ در اینجا آرامش حاکم است و تو حس می‌کنی که هیچ اتفاقی ممکن نیست بیفتد. آیا این را احساس می‌کنی؟ هیچ کس دیده نمی‌شود، فقط گیاهان و حیوانات که آدم آنها را دوست دارد در اینجا یافت می‌شود. حیواناتی که رام هستند و نیازی نیست از آنها بترسی. اکنون زانو بزن و به گلزاری که در آنجاست، دقت کن. آیا قشنگ است؟ اگر حالا نگاهت را کمی بالاتر ببری، می‌بینی یک جانور خیلی آرام دارد به طرف تو می‌آید. آن دوست توست؛ خوب به آن نگاه کن. چه نوع حیوانی است؟ چه احساسی داری؟ دست کن در جیب شلوارت. آنجا یک چیز خوردنی برای این جانور پیدا می‌کنی. آن را در کف دستت بگذار و به آن جانور بده. اگر دوست داری آن حیوان را ناز و نوازش کنی، این کار را بکن. آن مایل است نوازش شود. آیا خوشت می‌آید؟ پوستش چگونه به نظر می‌رسد؟
اکنون از آن حیوان، همان‌طوری که از دوست صمیمی‌ات خداحافظی می‌کنی، خداحافظی کن. چند لحظه، دراز کشیده باقی بمان و دست و پایت را تکان بده. چشمهایت را باز کن و آرام و نرم بنشین.»
بچه‌ها اکنون به طور یقین از آنچه دیده‌اند و احساس کرده‌اند، چیزهای زیادی برای گفتن دارند. مربی برای این کار کمی به آنها فرصت می‌دهد. سپس نفرات تک تک در مورد آن حیوان صحبت می‌کنند. آنها چه نوع جانورانی هستند؟ چگونه زندگی می‌کنند؟ چه ویژگیهای خاصی دارند؟ آیا بچه‌ها نیز این ویژگیها یا مشابه آن را دارند؟ اگر ندارند، چرتی کوتاه بزنند؛ شاید آنها را در خواب خود پیدا کنند؛ فقط باید دوباره از خواب بیدار شوند... . مگر آنها را چطوری می‌توان از خواب بیدار کرد؟

تقویم احساسات

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 5 دقیقه
لوازم: دو برگ مقوای بزرگ، مداد، چاقوی کاغذ بُر
مکان: اتاقی ساکت
مربی از قبل باید یک نوع تقویم را آماده کند که روی آن تقویم، 10 تصویر مختلف چسبانده می‌شود. برای مثال، مربی 10 دریچه روی تقویم درست می‌کند. به گونه‌ای که یک ضلع دریچه در حکم لولا باقی بماند. سپس کاغذ دریچه‌دار را به کاغذ دیگر می‌چسباند. در چارچوب هر دریچه، چهره‌هایی که بیانگر احساسهای مختلف هستند، نقاشی می‌شود.
هر روز یک نفر دریچه‌ای را باز می‌کند. بچه‌های دیگر به این چهره دقت می‌کنند و احساس آن را توصیف می‌نمایند. سپس برای هم داستانهایی را تعریف می‌کنند که با این احساس عجین بوده است. بچه‌ها می‌توانند در ادامه، تصویری از قصه‌های خود را نقاشی نمایند. مشابه نقاشی خود را می‌توانند در مجلات مصوّر و چیزهای دیگر پیدا کنند.

جعبه‌ی خیالی

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: یک روز
لوازم مورد نیاز: چند عدد تخته باریک، تعدادی میخ، چکش، چهار عدد دستگیره، یک عدد قفل، چسب چوب، اره، لولا، پیچ، پیچ‌گوشتی
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها یک روز را در هفته قرار می‌گذارند که در آن روز همه وسایل بازی را در کودکستان بگذارند و فقط با وسایلی بازی و کار کنند که از قبل، همگی با هم آنها را در جعبه‌ی بزرگی گذاشته‌اند. بهترین حالت این است که این جعبه از پیش با کمک بچه‌ها ساخته شود؛ برای این کار با چند تخته یک چارچوب برای جعبه می‌سازند. سپس آنها را با کمک چسب چوب و میخ به هم می‌چسبانند. حالا بچه‌ها می‌توانند بقیه‌ی تخته‌ها را به اندازه‌های درست ارّه کنند و با میخ به چارچوب بچسبانند. درپوش باید با لولا به جعبه متصل شود. در پایان نیز چهار دستگیره را به بدنه وصل می‌کنند. یک قفل نیز به درپوش پیچ می‌شود. کلید نیز با میخی کوچک به خود جعبه آویزان می‌شود. وسایلی که بچه‌ها جمع‌آوری کرده‌اند یا می‌خواهند بخرند، داخل جعبه ریخته می‌شود.

موافق، مخالف

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 10 دقیقه
لوازم: نوار چسب، یک شیء سبز رنگ و یک شیء قرمز رنگ
مکان: اتاقی ساکت
هنگام تصمیم‌گیریهای خودجوش، بچه‌ها به بهترین صورت متوجه می‌شوند که حقیقتاً چگونه فکر می‌کنند، بدون آن که خود را با دیگران تطبیق دهند. در اتاق دو قسمت به وسیله‌ی نوارچسب مشخص می‌شود. در داخل یکی از قسمتها یک شیء قرمز قرار داده می‌شود. این شیء قرمز بدین معناست که: «من با آن موافق نیستم.» در قسمت دیگر شیء سبز قرار می‌گیرد؛ بدین مضمون که: «بله، من هم موافقم».
اکنون مربی یکی پس از دیگری، گفته‌هایی را برای بچه‌ها می‌خواند. آنها به هر گفته گوش می‌دهند و سپس با توجه به نظری که نسبت به آن دارند، بی‌درنگ به سمت یکی از دو قسمت سبز یا قرمز می‌دوند. البته بچه‌ها برای این کار باید وقت کمی در اختیار داشته باشند تا دلیل خود را بیان کنند که چرا این نظر را داشته‌اند. شاید هنگام گفتگو نظرشان تغییر کند و در نتیجه، قسمت خود را عوض کنند. گفته‌ها باید درباره‌ی موضوعی باشد که اکنون در کودکستان رایج است.
برای مثال.
- والدین همه چیز را بهتر از بچه‌ها می‌دانند.
- زنان مانند مردان چندان قوی نیستند.
- مردان نمی‌توانند عاشق مردان شوند.
- مردان، باید به زنان بگویند که آنها چه کاری باید انجام دهند.
- زنان باید همیشه زیبا به نظر آیند.
- مردان می‌توانند کثیف باشند.
- دختران نباید کتک کاری کنند.
- پسرانی که با عروسک بازی می‌کنند، احمق هستند.
- دختران از راه‌آهن هیچ چیز نمی‌فهمند.
- پسران به یاد گرفتن آشپزی نیازی ندارند.
- دخترانی که از ابزار کار استفاده می‌کنند، دختران اصیل نیستند.

پسران جای دختران

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: یک ساعت و بیشتر
لوازم مورد نیاز: وسایل آرایش زنانه، لباس
مکان: اتاقی ساکت
دختران و پسران هر کدام یک گروه می‌سازند. دختران همانند پسران لباس می‌پوشند و خود را به شکل آنها درمی‌آورند و گروه پسران برعکس. بچه‌ها همچنین نامی جدید برای خود برمی‌گزینند و چند کار مخصوص جنس دیگر را انجام می‌دهند. وقتی همه آماده شدند، یکی پس از دیگری خود را معرفی می‌کند و لباسهای مبدّل خود را همانند یک نمایش مُد نشان می‌دهد. در این میان، مربی از بچه‌ها عکس می‌گیرد تا آنها نیز بتوانند بعداً خود را ببینند.
بچه‌ها در باقیمانده‌ی روز، نقشهای تازه‌ی خود را بازی می‌کنند و همه‌ی کارهایی را که فقط جنس مقابل می‌تواند انجام دهد، امتحان می‌کنند.

اسباب‌بازیهای دختران و پسران

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان: 20 دقیقه
لوازم: همه‌ی اسباب‌بازیهای موجود در اتاق
مکان: اتاقی ساکت
دختران و پسران هر کدام یک گروه می‌سازند. پسران اسباب‌بازیهایی را که فقط دختران با آنها بازی می‌کنند، در گوشه‌ای روی هم انبار می‌کنند. دختران نیز اسباب‌بازیهای پسران را در گوشه‌ای جمع می‌کنند. در وسط اتاق نیز وسایلی گذاشته می‌شود که هر دو گروه (دختر و پسر) از آنها استفاده می‌کنند. دختران به میان اسباب‌بازیها می‌روند و اگر با انتخاب پسران موافق نباشند، کومه‌ی جدیدی از اسباب‌بازیها را درست می‌کنند.
سپس همگی به وسایلی که فقط برای دختران یا فقط برای پسران است، دقیق‌تر نگاه می‌کنند. مربی با پرسشهای زیر به صورت گفتگو کمک می‌کند:
- اسباب‌بازیهای دختران و پسران چه چیزهای مشترکی دارند؟
- چرا دختران یا پسران با اسباب‌بازیهایی که دوست ندارند بازی نمی‌کنند؟
- آیا شما در خانه تاکنون با چنین اسباب‌بازیهایی بازی کرده‌اید؟
- اگر دختران با اسباب‌بازیهای پسران بازی کنند و برعکس، چه می‌شود؟ اتفاق خاصی می‌افتد؟
- چه پیش می‌آید اگر تو برای جشن تولدت چیزی را که دوست نداری، هدیه بگیری؟
- چرا والدین همیشه به بچه‌ها اسباب‌بازیهای تکراری هدیه می‌دهند، در حالی که بچه‌ها خیلی دوست دارند با چیزهای دیگری هم بازی کنند؟

دختران هم می‌توانند...

تعداد نفرات: 6 نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: 15 دقیقه
وسایل مورد نیاز: .....
مکان: یک اتاق ساکت
بچه‌ها دوباره به دو گروه پسران و دختران تقسیم می‌شوند.
هر گروه به مشورت می‌پردازد. هر گروه به این فکر می‌کند که چه کاری را فقط آنها می‌توانند انجام دهند و گروه دیگر نمی‌تواند انجام دهد. سپس هر دو گروه یکدیگر را ملاقات می‌کنند و هر گروه ادعای خود را بیان می‌کند. سپس بچه‌ها با هم مشورت می‌کنند که آیا می‌توانند این ادعا را رد کنند و چگونه؟ برای مثال: «فقط پسران می‌توانند میخها را درست به تخته‌ها بکوبند» و خیلی خنده‌دار است اگر دختران نتوانند این کار را انجام دهند! اگر گروه‌ها نفر یا نفراتی را برای رد کردن ادعا تعیین کرده باشند، نفرات همدیگر را ملاقات می‌کنند و سپس هر دو گروه همدیگر را از نتایج کار آگاه می‌نمایند. بازی زمانی به پایان می‌رسد که یک گروه، دیگر کاری را به یاد نیاورد که فقط آن گروه می‌تواند انجام دهد.

کارهای شاخص

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: 10 دقیقه
لوازم مورد نیاز: ...
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها در کنار یکدیگر می‌نشینند و درباره‌ی چیزهایی که ویژه جنسیت افراد است صحبت می‌کنند. همچنین آنها چگونگی تقسیم کار در خانه را تشریح می‌کنند. آنها با همدیگر به این می‌اندیشند که چرا این گونه است و مادران تقریباً همیشه خانه‌داری می‌کنند و پدران نمی‌کنند. آنها باید به این مسأله فکر کنند که آیا آنها نیز می‌خواهند به چنین تقسیم کاری عمل کنند. شاید پسری مایل است که در آینده بتواند لباسها را اتو کند.
مربی به این امر توجه می‌کند که کودکان پی ببرند، تقسیم نقشهای معیّن بدون مقدمه صورت نگرفته، بلکه هر انسان برای شکلی از زندگی یا نقشی از آن تعیین شده است.
فقط به سبب دلایل زیستی است که زنان می‌توانند بچه‌دار شوند؛ اما این هم بدان معنا نیست که زنان به تنهایی باید بچه‌ها را پرورش داده و بزرگ کنند.

تابلوی نقشها

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: 10 دقیقه
لوازم مورد نیاز: تعدادی روزنامه، مجله، دو عدد مقوای بزرگ، قیچی، چسب
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها از داخل مجله‌ها، تصویرهایی را که به نظر می‌رسد مخصوص مرد یا زن است، می‌برند. سپس آنها را به صورت جداگانه روی دو مقوا می‌چسبانند. در پایان، بچه‌ها تصویرها را مشاهده و درباره‌ آنها صحبت می‌کنند. آنها همچنین می‌توانند فردی که، یکی از کارهای مربوط به جنس مخالف را انجام می‌دهد، نام ببرند.

نقشهای وارونه

تعداد نفرات: چهار نفر و بیشتر
سن: پنج سال به بالا
زمان مورد نیاز: 20 دقیقه
لوازم مورد نیاز: لباس
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها یک صحنه‌ی نمایش برای خود می‌سازند و لباسها را می‌پوشند. سپس هر کدام از بچه‌ها می‌تواند از زندگی روزانه خانواده خود یک صحنه را بازی کند. نقشها تقسیم می‌شوند و سپس بازی شروع می‌شود. پس از بازی، همگی در این مورد که چه نقشهایی در این صحنه بیشتر نمایان شده است، بحث می‌کنند. سپس همان صحنه را دوباره بازی می‌کنند؛ اما این بار برخلاف صحنه قبل نقشها جا به جا می‌شود؛ یعنی پسران نقشهای زنانه‌ی قبلی را بازی می‌کنند و برعکس.
اما برای این منظور، پسران نباید نقش زنان را به سادگی و آسانی بازی کنند. بچه‌ها درباره‌ی احساس خود در مورد نقشها و این که چه چیزهایی در هنگام بازی تغییر کرده است، گفتگو می‌کنند.

حدس زدن شغل

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: 10 دقیقه
لوازم مورد نیاز: ...
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها کنار هم می‌نشینند. یکی از آنها بازی را شروع و به انتخاب خود، یک شغل را به صورت «پانتومیم» معرفی می‌کند و بقیه باید شغل مورد نظر را حدس بزنند. هر کدام از آنها که موفق شود شغل مورد نظر را حدس بزند، در مورد این که این شغل یک شغل زنانه است یا مردانه، با بقیه گفتگو می‌کند. بچه‌ها تلاش می‌کنند با کمک هم پی ببرند که برای این شغل، چه تواناییهایی مورد نیاز است. آیا جنس دیگر نیز می‌تواند به آن حرفه اشتغال داشته باشد یا نه؟

کار مورد علاقه من

تعداد نفرات: دو نفر و بیشتر
سن: چهار سال به بالا
زمان مورد نیاز: 5 دقیقه
لوازم مورد نیاز: کاغذ، رنگهای مختلف
مکان: اتاقی ساکت
بچه‌ها با یکدیگر می‌نشینند و هر نفر به این موضوع فکر می‌کند که کدام یک از کارهایی را که اکنون فقط جنس مخالف انجام می‌دهد، دوست دارد انجام دهد. شاید دختران می‌خواهند فوتبال بازی کنند، از درخت بالا بروند، کتک‌کاری کنند یا پُشت میز کار، کاردستی چوبی بسازند. شاید پسران دوست دارند آشپزی کنند، در گوشه‌ای فقط با دوستان خود بازی کنند یا لباس مبدّل بپوشند و خود را آرایش کنند. وقتی همه بچه‌ها کار مورد علاقه‌‌ی خود را پیدا کردند، آن کار را روی یک برگ کاغذ، همان‌گونه که برای خود تصور کرده‌اند، نقاشی می‌کنند. سپس نقاشیها را به دیوار آویزان می‌کنند و مربی باید به این امر توجه داشته باشد که هر نفر، به نوبت این امکان را به دست آورد تا کار مورد علاقه خود را امتحان کند. در پایان، هر نفر چگونگی کار را برای دیگران توضیح می‌دهد؛ سپس نقاشی خود را با خود به خانه می‌برد.
منبع مقاله :
باوم، هایکه، (1392)، بازیهایی برای تقویت اعتماد به نفس در کودکان، ترجمه محمد حبیبی، مشهد: انتشارات به نشر، چاپ اول.